Bệnh Gỉ Sắt Trên Cây Cà Phê

Bệnh Gỉ Sắt Trên Cây Cà Phê

Gỉ sắt là một bệnh gây hại khá phổ biến trên nhiều loại cây trồng, chúng có thể được tìm thấy ở một số cây hoa màu, cây ăn trái và các loại hoa. Nguyên nhân gây ra bệnh gỉ sắt đến từ một chủng vi nấm (Rust) có tính đa dạng sinh học cao và ảnh hưởng xấu đến nhiều loại cây. Với số lượng ước tính 168 chi nấm và khoảng 7.000 loài, mỗi loại trong số này lại ký sinh với một vật chủ nhất định, vì thế thoạt nhìn triệu chứng bệnh gỉ sắt có vẻ giống nhau nhưng thực ra trên mỗi loại thực vật thì có lại có một chủng nấm khác nhau. Chẳng hạn như chủng nấm Phragmidium mucronatum gây ra gỉ sắt trên hoa hồng; Pysopella vitis gây gỉ sắt trên nho; và Hemileia vastatrix chỉ gây gỉ sắt trên cây cà phê.

Bệnh gỉ sắt trên lá cây cà phê

1. Tổng Quan Về Chủng Nấm Hemileia Vastatrix

Hemileia vastatrix - loại nấm ký sinh trên vật chủ là cây cà phê gây ra bệnh gỉ sắt trên lá cà phê (Coffee Leaf Rust). Hầu hết các giống cà phê Arabica đều mang gen nhạy cảm với chủng nấm Hemileia vastatrix, còn các giống Robusta thì gần như không bị ảnh hưởng. Đến nay, bệnh gỉ sắt trên lá cà phê được ghi nhận là một trong những bệnh gây tác động xấu đối với ngành công nghiệp cà phê, các trận dịch trước đây vào năm 2012 đã làm thiệt hại gần như toàn bộ sản lượng cà phê tại một số quốc gia ở khu vực Trung Mỹ.

Bào tử hạ của nấm Hemileia vastatrix

Vòng đời của nấm Hemileia vastatrix là một giai đoạn phức tạp, bắt đầu bằng sự nảy mầm của các bào tử nấm có khả năng sinh sản vô tính, với tốc độ sinh sản nhanh và khả năng di chuyển dễ dàng trong nước, mưa hoặc không khí, Hemileia nhanh chóng phát tán và sinh sôi ở vật chủ mà nó ký sinh lên. Hemileia thường ký sinh trên lá và hiếm khi được tìm thấy trên thân non và quả cà phê. Một khi bào tử nấm đậu trên một chiếc lá, chúng có thể đợi đến khi gặp điều kiện thuận lợi để nảy nầm và xâm nhập vào lá thông qua khí khổng.

2. Nhận Diện Bệnh Gỉ Sắt Trên Cây Cà Phê

Ở môi trường lý tưởng, bào tử nấm đã sẵn sàng để nẩy mầm và phát tán ra xung quanh. Độ ẩm và nhiệt độ là yếu tố chính giúp đẩy nhanh quá trình lây nhiễm nấm của các cây trồng ở nông trại, vì thế mùa mưa thường là đỉnh điểm xảy ra dịch bệnh. Các sợi nấm bắt đầu xuất hiện và nhân lên thành từng đốm tròn, có màu vàng và cam – trông giống gỉ .

Bệnh gỉ sắt trên lá cây cà phê

Các nông trại canh tác cà phê ở vùng khí hậu ấm áp có nguy cơ nhiễm bệnh gỉ sắt cao hơn những nông trại ở vùng khí hậu lạnh hơn. Nếu quá lạnh (<15 độ) hoặc quá nóng (>35 độ) thì quá trình nảy mầm của nấm Hemileia vastatrix có thể bị ức chế hoặc phát triển chậm. Nền nhiệt độ từ 16 – 28 độ là khoảng tối ưu nhất để nấm Hemileia vastatrix sinh sôi. Ngoài ra, sức đề kháng của cây cũng là một nhân tố chính để ngăn chặn nấm ký sinh.

3. Bệnh Gỉ Sắt Gây Hại Cho Cây Cà Phê Như Thế Nào?

Khi cây cà phê bị nấm Hemileia vastatrix ký sinh, bề mặt dưới của lá bắt đầu xuất hiện những đốm vàng li ti, những bào tử nấm tiếp tục sinh sôi đến khi chiếm được phần lớn diện tích lá, làm giảm khả năng quang hợp và trao đổi chất của lá. Hậu quả trước mắt là cây cà phê bị mất một lượng lá đáng kể, trực tiếp ảnh hưởng đến quá trình tích lũy dưỡng chất cho quá trình nuôi quả. Tệ hơn, một số nông trại sẽ bị ảnh hưởng đến năng suất của nhiều năm sau khi bị dịch bệnh gỉ sắt đi qua.

4. Nguồn Gốc Của Bệnh Gỉ Sắt

Bệnh gỉ sắt lần đầu tiên được ghi nhận ở báo cáo tại các vùng trồng cà phê của Sri Lanka (Ceylon) vào năm 1867. Nấm Hemileia vastatrix được cho là có nguồn gốc từ các loài Arabica mọc dại ở Châu Phi, nhưng không có nguyên nhân chính xác giải thích cách thức lây lan của chúng đến Ceylon. Từ Ceylon, bệnh gỉ sắt đã lan đến nhiều quốc gia canh tác cà phê trên thế giới, chẳng hạn ở Ấn Độ vào năm 1870; Sumatra 1876; Java 1878 và Philippines vào năm 1889. Vào giai đoạn 1950 – 1980, bệnh gỉ sắt đã có mặt ở nhiều nước Châu Phi và Mỹ La Tinh, gây thiệt hại lớn về sản lượng cà phê cũng như nguồn thu nhập của nhiều nông dân.

Bệnh gỉ sắt trên cây cà phê

5. Phòng Ngừa Và Điều Trị Bệnh Gỉ Sắt Ở Cây Cà Phê

Nhiều giải pháp đã được áp dụng để ứng phó với bệnh gỉ sắt, tuy nhiên đây là một quá trình đòi hỏi sự bền bỉ và kiên nhẫn. Thực tế cho thấy Hemileia vastatrix có thể liên tục thích nghi để sinh sôi nảy nở nếu các nông trại dùng thuốc hóa học (propiconazole; tridimentol hoặc tridemfon). Bên cạnh đó, sử dụng các loại hóa chất không đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người và môi trường canh tác, vì thế các nghiên cứu lại tiếp tục diễn ra để tìm kiếm giải pháp thay thế bền vững hơn trong tương lai.

-----

D&D Kaffee – Nhà cung cấp cà phê rang chất lượng từ cao nguyên Lâm Đồng

Xưởng rang: Số 17 - D15A - Đường Liên Phường - Phường Phước Long B - TP Thủ Đức - HCM

HOT LINE nhận mẫu thử miễn phí: 090 678 3976

Lựa chọn các sản phẩm cà phê rang nguyên hạt tại đây: https://ddkaffee.com/collections/ca-phe-hat-rang

Bài trước Bài sau